
Αλεξίου Δημήτρης

Ο Δημήτρης Αλεξίου σπούδασε Νομικές Επιστήμες στο ΕΚΠΑ και εργάζεται ως δικηγόρος.
Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το μυθιστόρημα Πικρά κεράσια (εκδ. Διόπτρα, 2008). Έκτοτε, έχει εκδώσει πέντε μυθιστορήματα, έχει συμμετάσχει σε τόμους με συλλογές διηγημάτων και έχει μεταφράσει πολλά λογοτεχνικά βιβλία από τα αγγλικά.
Με το θέατρο ασχολείται ως ηθοποιός από το 1990, ως συγγραφέας από το 2013 και ως σκηνοθέτης από το 2015. Έξι θεατρικά του έργα έχουν παρασταθεί στη σκηνή.
Έχει λάβει έπαινο από την Επιτροπή Κρατικών Βραβείων 2022 για το έργο του Η κοιλάδα με τις παπαρούνες, το οποίο επιλέχθηκε να παρουσιαστεί ως θεατρικό αναλόγιο και στο διεθνές φεστιβάλ Cimientos 2025, τον Ιούνιο του 2025 στο θέατρο IATI της Νέας Υόρκης.
Το έργο του Το κουδούνι έχει λάβει διάκριση Eurodram 2022. Ως συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής είναι μέλος του PENGreece.
Ερωτήσεις & Απαντήσεις
⦁Η Γραφή. Πως ανακαλύψατε ότι σας ενδιαφέρει και ποια είναι η διαδρομή που ακολουθήσατε;
Στην ηλικία των 14 ετών είχα ήδη αποφασίσει ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα έγραφα θέατρο. Τελικά, η ζωή τα έφερε έτσι που έγραψα το πρώτο μου θεατρικό έργο μετά από τρία μυθιστορήματα, ενώ και το πρώτο από αυτά γεννήθηκε μάλλον τυχαία μετά από μία δύσκολη προσωπική περίοδο. Πρώτα λοιπόν σιγουρεύτηκα ότι ήθελα και μπορούσα να λέω ιστορίες και μετά πήρα την απόφαση να το κάνω γράφοντας.
⦁Το πρώτο κείμενο. Πως γράψατε και κάτω από ποιες συνθήκες το πρώτο σας θεατρικό έργο;
Όπως είπα έγραψα το πρώτο μου θεατρικό έργο μετά από τρία μυθιστορήματα. Ήταν ταυτόχρονα ένα προσωπικό πείραμα και παραγγελία στον εαυτό μου. Διοργάνωνα το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Bookcrossing στη Σκύρο το 2013 και ψάχνοντας να κάνω κάτι που δεν είχε ξαναγίνει σε προηγούμενο Συνέδριο, αποφάσισα να γράψω ένα έργο αφιερωμένο στα βιβλία που θα παρουσιαζόταν στο Συνέδριο. Έτσι γεννήθηκε η κωμωδία «Άσε κάτω το βιβλίο»
⦁Η καθημερινότητα. Πως εγγράφεται το συγγραφικό σας έργο στους ρυθμούς της καθημερινής ζωής σας, προσωπικής / επαγγελματικής;
Είναι πολύ δύσκολο να συμβαδίσει ένα τόσο δύσκολο και απαιτητικό επάγγελμα όπως του δικηγόρου με τη συγγραφή. Αυτός είναι ο λόγος που μέσα σε 18 χρόνια έχω γράψει μόνο 5 μυθιστορήματα και 8 θεατρικά έργα. Η αλήθεια είναι όμως ότι όταν μία ιστορία καταλάβει το μυαλό μου είναι αδύνατον να μείνω μακριά της ακόμα και με βαρύ πρόγραμμα. Έχουν υπάρξει φορές που κάθισα να γράψω όλη νύχτα μετά από ένα δεκάωρο δουλειάς. Η οικογένειά μου δείχνει κατανόηση στις φάσεις αυτές που «χάνομαι». Ξέρουν ότι κάτι έχουν να περιμένουν από εμένα μετά από αυτήν την περίοδο.
⦁Η «μεταφορά», η «σκηνική μεταγραφή» του έργου σας. Πως θα ορίζατε τη σχέση σας με τη σκηνική παρουσίαση των κειμένων σας;
Το ζητούμενο για κάθε συγγραφέα είναι πάντα να βλέπει το έργο του επί σκηνής. Στην Ελλάδα δεν είναι πλέον καθόλου εύκολο αυτό για τους συγγραφείς. Το θέατρο έχει περάσει στη φάση του παντοδύναμου σκηνοθέτη – δραματουργού δίνοντας πολύ μικρή σημασία στο κείμενο, το οποίο αντιμετωπίζεται μόνο ως αφορμή και όχι ως αυτούσιο καλλιτεχνικό έργο. Δύο από τα έργα μου στα οποία πίστευα πολύ, αποφάσισα να φτιάξω δική μου θεατρική ομάδα για να τα ανεβάσω σε δική μου σκηνοθεσία και παραγωγή. Και μπορεί να χάρηκα τη διαδικασία και το αποτέλεσμα, όμως θα προτιμούσα μία διάκριση των αρμοδιοτήτων και μία συνεργασία με σκηνοθέτες και παραγωγούς που εκτιμώ, αντί να τα κάνω όλα μόνος μου. Έτσι θα μπορούσα να κάνω θέατρο και πιο συχνά, απ’ ότι κάθε τρία ή τέσσερα χρόνια που μου επιτρέπει ο χρόνος μου.
⦁Συμφωνείτε ή διαφωνείτε ότι ερμηνεία και μετάφραση είναι συγκοινωνούσες όψεις της δουλειάς σας;
Σαφέστατα και είναι. Έχοντας μεταφράσει δεκάδες βιβλία και θεατρικά έργα τα τελευταία χρόνια αντιλαμβάνομαι πλέον πολύ καλά ότι στο θέατρο τα νοήματα και τα συναισθήματα βρίσκονται πίσω από τις λέξεις και όχι απαραίτητα μέσα σε αυτές. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να το αντιληφθείς αυτό είτε στην ερμηνεία είτε στη μετάφραση ενός κειμένου για να μπορείς να αποδώσεις την ουσία και όχι απλώς τις λέξεις.
⦁Ζούμε στην εποχή της ΑΙ και της τεχνολογίας. Πως επηρεάζει εσάς και πως κατά τη γνώμη σας επηρεάζεται η θεατρική πράξη;
Στο θέμα της τεχνητής νοημοσύνης λειτουργώ προς το παρόν πλήρως ως στρουθοκάμηλος. Δεν την έχω χρησιμοποιήσει ποτέ, ούτε απλώς εκ περιέργειας και προτιμώ να φέρομαι σαν να μην υπάρχει. Θεωρώ τόσο προσωπικό πράγμα τη γραφή, που μου φαίνεται αδιανόητο ένα οποιοδήποτε κείμενο να μην έχει πίσω του έστω σαν αίσθηση την προσωπικότητα του γράφοντος ακόμα κι αν αυτή οδηγεί σε εμφανή ελαττώματα του κειμένου. Όπως και στους ανθρώπους προτιμώ στα κείμενα τα ελαττώματα παρά την άψυχη, επιφανειακή τελειότητα χωρίς χαρακτήρα.
⦁Πόλεμοι, οικολογική καταστροφή, οικονομικά προβλήματα και αυξανόμενες κοινωνικές ανισότητες. Υπεισέρχονται στη γραφή και το έργο σας?
Όλα μου τα έργα είναι ανθρωποκεντρικά. Παρόλα αυτά ασχολούμαι συχνά με σοβαρά κοινωνικά, πολιτικά, οικολογικά θέματα, πάντα όμως μέσα από το πρίσμα συγκεκριμένων ηρώων και ανθρώπινων ζωών. Για παράδειγμα, «Η κοιλάδα με τις παπαρούνες» γράφτηκε ακριβώς γιατί ήθελα να μιλήσω για τον πόλεμο. Οι ήρωες του έργου επιλέχθηκαν με βάση τη σύγχρονη εποχή : Μία Ουκρανή, ένας Σοβιετικός, ένας Εβραίος.
⦁Ο Μύθος. Οι Μύθοι. Ποια η σχέση σας?
Λατρεύω τους μύθους και τις ιστορίες. Εξάλλου, στο τρίτο μου μυθιστόρημα «Αλάτι κόκκινο» δίνω έναν ορισμό στο μύθο: «Παραμύθι γίνεται μία ιστορία όταν έχει στεγνώσει το αίμα της», όταν κανείς πια δεν την παίρνει προσωπικά. Πέραν αυτού λατρεύω τις αλληγορίες των μύθων. Μέσα από ένα παραμύθι, μία φανταστική ιστορία, μπορείς να μιλήσεις για τα πάντα. Ακόμα και τα δύσκολα και τα σοβαρά. Το επόμενο βιβλίο που ετοιμάζω είναι μία συλλογή διηγημάτων – παραμυθιών.
⦁Τι θα θέλατε να ξέρει για σας το κοινό; Τι αγαπάτε πολύ?
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι με γνωρίζουν κυρίως από τα βιβλία μου αλλά αγαπάω πολύ το θέατρο. Σε όλες του τις λειτουργίες και εκφάνσεις. Διαβάζω πολύ θέατρο, παρακολουθώ πάρα πολύ θέατρο και ως συντελεστής έχω κάνει σχεδόν τα πάντα πέρα από τα προφανή: φωτισμούς, κοστούμια, μουσική επιμέλεια, μακιγιάζ, υποβολείο μέχρι και ταξιθεσία. Το θέατρο είναι η προσωπική μου γιορτή και μ’ αρέσει να τη γιορτάζω με όλους τους δυνατούς τρόπους.